جدایی در دوران نامزدی و حقوق نامزدها ، از آن جا که ازدواج، قراردادی مهم است، قانون گذار به مرد و زن امکان داده است که تا آخرین لحظه قبل از وقوع عقد، از تصمیم خود بازگردند؛ زیرا انصراف از یک تصمیم نسنجیده، هر چند که از نظر اخلاقی درست نیست، بهتر از آن است که زن و مرد، خانواده ای متزلزل تشکیل دهند. بنابراین، هیچ یک از نامزدها نمیتواند از طریق قضایی، نامزد دیگر را مجبور به ازدواج کند.
با این وجود، اگر یکی از نامزدها در به هم زدن نامزدی، مقصر باشد، نامزد دیگر میتواند با رعایت حدود قانونی، مطالبه خسارت کند که در ضمن آن، مسئله پس گرفتن هدایا نیز مطرح میشود.در واقع، بر هم زدن نامزدی «بدون علت موجه»، یک نوع سواستفاده از حق است و جرم یا تقصیر شمرده میشود و مسئولیت مدنی به همراه دارد.
از این رو، زیانهای ناشی از بر هم زدن ناموجه نامزدی، بر طبق قواعد عمومی مسئولیت مدنی از جمله ماده ۳۳۱ قانون مدنی و ماده یکم قانون مسئولیت مدنی، قابل مطالبه است.
جدایی در دوران نامزدی اگر در اثر برهم زدن نامزدی به حیثیت یکی از طرفین لطمه ای وارد شود کاری از پیش برده نمیشود و قانون مدنی در این باره ساکت است اما با توجه به اصل ۱۷۱ قانون اساسی و قانون مسئولیت مدنی که جبران خسارت معنوی را به صراحت به رسمیت شناخته است، میتوان به نامزد زیان دیده، حق داد که علاوه بر مطالبه خسارات مادی، جبران زیانهای معنوی را نیز بخواهد.
نحوه، میزان و نوع پرداخت این حق به عهده قاضی و برابر قوانین رایج است.
به طور کلی موضوعاتی که در دوران عقد و نامزدی میتواند باعث ایجاد اختلاف و دعوا شود، معمولا به یکی از مسائل زیر مربوط است:
• از دست رفتن اعتماد به طرف مقابل: دروغ گویی، روابط نامشروع، خیانت، پنهان کاری و …
• اختلافات در روابط زناشویی: اختلاف در حدود روابط در دوران عقد، تفاوت در مزاج جنسی و …
• پی بردن به عادات خاص در طرف مقابل: فعالیت زیاد در شبکههای اجتماعی، انواع اعتیاد، عدم رعایت نظافت و …
• شک کردن به درستی انتخاب خود: براورده نشدن انتظارات و معیارها
• اختلاف در برنامه ریزی برای عروسی: زمان عروسی، هزینه مراسم، تعداد مهمانها و …
• اختلاف خانوادهها : اختلافات فرهنگی، آداب و رسوم، رفت و آمد و …
• مشکلات مالی در دوران عقد: در دوران عقد و نامزدی ممکن است بدلیل توقعات و مراسمات مربوط به این دوران زوج با مشکلات مالی روبرو شوند که این مشکلات منجربه مشاجره و دعوا جدی شود.
مطالعه بیشتر شرایط انتقال حق طلاق